Psiko-Teknik değerlendirme birçok Avrupa ülkesinde 20.yüzyılın başlarından itibaren sürücülerde uygulamaya başlanmış ve istenmiştir. İsrail’de ise bir grup sürücü üzerinde yapılan bir araştırma ise şöyledir. Bir grup sürücüye Psiko-Teknik Değerlendirme raporu aldırılmış ve bir kısmından ise Psiko-Teknik Değerlendirme raporu aldırılmamıştır. Psiko-Teknik Değerlendirme raporu alan ve almayan sürücüler 3 yıl izlenmiş ve sonuçta Psiko-Teknik Değerlendirme raporu alan sürücülerin kaza yapma oranlarında azalma olduğu tespit edilmiştir. Yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda Psiko-Teknik Değerlendirme araç kullanımı bakımından sürücülerin her türlü özelliklerini ayırt etme açısından önemli bir işleve sahiptir. Ülkemizde ise Psiko-Teknik Değerlendirme nin önemi ve sürücüleriden istenmesi yeni yeni başlamaktadır. İspanya 1982 yılından sonra tüm sürücülerinden Psiko-Teknik Değerlendirme raporu almayı şart koşmuştur. Almanya’da kamu taşımacılığı yapan tüm sürücülerinden Psiko-Teknik Değerlendirme istemektedir. Almayan veya Psiko-Teknik Değerlendirme de elenen sürücülere görev vermemektedir.50 yaşını geçen sürücülerden 3 yılda bir Psiko-Teknik Değerlendirme raporu istenmektedir. Ülkemizde ise Psiko-Teknik Değerlendirme ile ilgili yasalar 1997 yılında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunua ekli olarak çıkarılmıştır.
1. Trafik içinde seyahat eden halkı, tehlikeli sürücülerden korumak
2. Uzun vadeli risk altındaki sürücülere, tutumlarını değiştirme şansı verecek
rehabilitasyon programları oluşturarak toplumun sürücülük kültürünü iyileştirmektir.
3. Sürücülerin kendi kişisel sürücülük becerileri ve tutumlarına ilişkin farkında olmalarını sağlamak
4. Psikolojik yetersizlikleri nedeni ile trafikte tehlike yaratabilecek sürücülerin teşhis edilmesi
5. Sürücülük kültürünü iyileştirmek
6. İşe uygun sürücü seçiminde psiko-teknik değerlendirme de başarılı olanların tercih edilmesini sağlamak
7. Sürücülerin güvenli araç kullanmaları için sahip olmaları gereken zihinsel ve psikomotor yetenek düzeylerini şeffaf olarak ölçmek.
8. Psiko-Teknik Değerlendirme den olumsuz rapor alanların trafiğe çıkmasını engelleyerek, doğabilecek kazaları önlemek.
9. Psiko-Teknik Değerlendirme trafikteki yetenekli ve yeteneksiz sürücüleri belirlemektir.
10. Taşıma işlerinde istihdam edilenlerin niteliklerini, haklarını ve sorumluluklarını belirlemek, karayolu taşımalarının diğer taşıma sistemleriyle birlikte ve birbirini tamamlayıcı olarak hizmet vermesini, mevcut imkanların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır.
1-Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 36. maddesi gereğince uluslar arası ve yurtiçi yük ve yolcu taşıma yapan sürücüler
2918 Sayılı Trafik Kanununa dayalı olarak
2-HIZ AŞIMI NEDENİYLE EHLİYETİ ALINAN SÜRÜCÜLER:
(Madde 50-51) Şehirler arası karayollarında 90 km/s hızı geçmemek üzere motorlu araçların cins ve kullanma amaçlarına göre sürülebileceği en çok ve en az hız sınırları yönetmelikte belirlenir. Sürücülerin bu hız sınırlarını aşmamaları gerekmektedir. Aksi halde sürücü belgeleri geçici olarak alınmaktadır. Ehliyeti alınan sürücüler ehliyetlerini tekrar almak istediklerinde Emniyet Genel Müdürlüğü şartlarından biri de psikoteknik değerlendirmeden geçme zorunluluğudur. (Bir yılda 5 defa hız limitini %30’dan fazla aşanlar)
3-ALKOL KULLANIMI NEDENİYLE EHLİYETİ ALINAN SÜRÜCÜLER:
(Madde 48/5) Uyuşturucu veya keyif verici maddeleri almış olanlar ile alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır. Aksi halde sürücü belgeleri geçici olarak alınır. Ehliyeti alınan sürücüler ehliyetlerini tekrar almak istediklerinde Emniyet Genel Müdürlüğü şartlarından biri de psikoteknik değerlendirmeden geçme zorunluluğudur. (Sürücünün gerıye doğru 5 yıl içinde 3 ve 3ten fazla alkol kullandığı tespit edilenler)
4-100 CEZA PUANINI DOLDURAN SÜRÜCÜLER:
(Madde 118) Aynı yıl içinde ikinci defa (100) puanı dolduran sürücülerin belgeleri 4 ay süre ile geri alınır. Ehliyeti alınan sürücüler ehliyetlerini tekrar almak istediklerinde Emniyet Genel Müdürlüğü şartlarından biri de psikoteknik değerlendirmeden geçme zorunluluğudur. (Bir yılda 2 kere 100 ceza puanı dolduranlar)/
